เตือนคนเชียงรายเตรียมรับมือ ทุนไทยจับพม่าเตรียมขุดเหมืองถ่านหิน

เนื้อหาและภาพต้นฉบับโดย สยามรัฐ

สามารถเข้าถึงเนื้อหาต้นฉบับได้ที่ https://siamrath.co.th/n/110841?fbclid=IwAR2UAiyNxLJCGj45hPZWaJMW-d_v3MN8yOIaG0u8RG-J35dfWUDizlPB8h8

ลงวันที่ 24 ตุลาคม 2562

เตือนคนเชียงรายเตรียมรับมือ ทุนไทยจับพม่าเตรียมขุดเหมืองถ่านหินต้นน้ำกกในรัฐฉาน-เส้นเลือดสำคัญ-แหล่งน้ำประปาใหญ่ ชาวไทใหญ่จัดพิธีต้าน

เมื่อวันที่ 24 ต.ค62 มีรายงานข่าวจากรัฐฉาน ประเทศพม่า ว่าเมื่อวันที่ 22 ตุลาคม ที่ผ่านมา เครือข่ายแม่น้ำรัฐฉานได้จัดพิธีสืบชะตาแม่น้ำกก ที่วัดพระธาตุเจ้าครูบาบุญชุ่มที่เมืองกก อำเภอเมืองสาต ภาคตะวันออกของรัฐฉาน โดยมีชาวบ้านเข้าร่วมพิธีดังกล่าวจำนวนหลายร้อยคน โดยพิธีดังกล่าวจัดขึ้นเพื่อเพื่อเรียกร้องให้บริษัทจากไทยและพม่า ยุติโครงการเหมืองแร่ถ่านหินขนาดใหญ่ ซึ่งจะทำลายสิ่งแวดล้อมและทำให้เกิดสารพิษต่อแม่น้ำกกตลอดสาย

เครือข่ายแม่น้ำรัฐฉานได้ออกแถลงการณ์โดยระบุถึงความเคลื่อนไหวของโครงการเหมืองถ่านหินและโรงไฟฟ้าที่จะสร้างขึ้นที่แม่น้ำกกตอนบน ว่าเมื่อวันที่ 11 กรกฎาคม 2562 บริษัท สหกลอิควิปเมนท์ จำกัด (SQ) จากประเทศไทยและบริษัทโกลเดนเลก จำกัด (GL) จากพม่า ได้ลงนามบันทึกความเข้าใจการให้ประทานบัตร เพื่อจัดทำโครงการเหมืองแร่ถ่านหิน 28 ปี ที่เมืองกกในรัฐฉาน โดยทั้ง 2 บริษัทจะใช้เงินก้อนแรก 300 ล้านบาท เพื่อตั้งบริษัทร่วมทุนเหมืองแร่มายคต (Mai Kot) โดยทางบริษัท สหกลอิควิปเมนท์ จำกัด จะถือหุ้นจำนวน 70% และบริษัทโกลเดนเลก จำกัด จะถือหุ้น 30% ซึ่งทางบริษัทวางแผนขุดถ่านหิน 300,000 ตันต่อปี ส่วนใหญ่เพื่อส่งให้กับประเทศไทย และจะสร้างโรงไฟฟ้าถ่านหินขนาด 600 เมกะวัตต์ เพื่อส่งไฟฟ้าให้กับไทยเช่นกัน

เครือข่ายแม่น้ำรัฐฉานระบุว่า เมื่อวันที่ 8 กันยายน ที่ผ่านมา เจ้าหน้าที่บริษัทไทย 8 คน เดินทางมาที่อำเภอเมืองสาต และเริ่มเตรียมพื้นที่ทำเหมือง ขณะที่ชาวบ้านออกมาคัดค้านโครงการนี้ เนื่องจากกลัวผลกระทบต่อที่ดิน แม่น้ำ และบ้านเรือนของตน เจ้าหน้าที่ฝ่ายไทยจึงเดินทางกลับไปท่าขี้เหล็กในวันรุ่งขึ้น ต่อมาวันที่ 17 ตุลาคม ตัวแทนของบริษัทเดินทางกลับมาที่เมืองกกอีกครั้ง และจัดประชุมกับชาวบ้านที่วัดบ้านเวียง ตั้งแต่เวลา 15:00 น. ถึง 17:00 น. โดยแจ้งชาวบ้านว่า จะเข้ามาเพียง “ทดสอบ” เพื่อหาสินแร่ในดินเท่านั้น โดยจะเริ่มลงมือขุดสำรวจในวันที่ 25 ตุลาคม 2562 นี้ ในพื้นที่กว่า 3,200 เอเคอร์

ชาวบ้านไทใหญ่ ที่เข้าร่วมพิธีรายหนึ่งกล่าวว่าพวกตนจัดพิธีในวันนี้เพื่อปัดเป่าภยันตราย และเพื่อให้ถ่านหินอยู่ในผืนดินต่อไป หากมีการขุดถ่านหินขึ้นมา จะเกิดการทำลายที่ดิน ป่าไม้ และแม่น้ำ

รายงานข่าวระบุว่าชาวบ้านเมืองกกจัดพิธีดังกล่าว เพื่อเรียกร้องให้บริษัทยุติการทำเหมือง โดยวัดพระธาตุเจ้าครูบาบุญชุ่ม ตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำกก ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2560 โดยครูบาบุญชุ่มผู้มีชื่อเสียง ทั้งนี้เพื่อปกป้องพื้นที่ไม่ให้ได้รับอันตราย

อนึ่ง เมืองกกตั้งอยู่บริเวณหุบเขาที่อุดมสมบูรณ์ ห่างจากพรมแดนไทยด้าน อ.ท่าตอน จ.เชียงใหม่ ไปทางทิศเหนือประมาณ 40 กิโลเมตร อยู่ในเทือกเขาทางภาคตะวันออกของรัฐฉาน ใกล้กับต้นน้ำแม่น้ำกก โดยแม่น้ำแม่กกเป็นแม่น้ำสายสำคัญสายหนึ่งในภาคเหนือของประเทศไทย มีต้นกำเนิดจากทิวเขาแดนลาวและทิวเขาผีปันน้ำตอนเหนือของเมืองกก ไหลเข้าสู่ประเทศไทยที่ช่องน้ำแม่กก อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ ไหลผ่านพื้นที่หลายอำเภอในจังหวัดเชียงใหม่และเชียงราย ที่สำคัญคือไหลผ่านอำเภอเมืองเชียงรายและเป็นแหล่งน้ำประปาและแหล่งน้ำสำหรับทำการเกษตร และได้ไหลลงสู่แม่น้ำโขงที่บริเวณสบกก อำเภอเชียงแสน มีความยาว 285 กิโลเมตร (ในประเทศไทยยาว 130 กิโลเมตร

ทั้งนี้ก่อนหน้านี้ บริษัทอิตาเลียนไทย ดีเวล๊อปเมนต์ จำกัด (มหาชน) เคยได้รับสัมปทานทำเหมืองแร่ลิกไนต์ที่เมืองกกเมื่อปี 2551 แต่ได้ยุติโครงการไปเมื่อปี 2554 เนื่องจากมีการคัดค้านจากชุมชนทั้งในรัฐฉานและภาคเหนือของไทย และโครงการเหมืองและโรงไฟฟ้าถ่านหิน จะส่งผลกระทบข้ามพรมแดนถึงจังหวัดเชียงใหม่และเชียงรายอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ โดยเฉพาะผลกระทบต่อคุณภาพน้ำในแม่น้ำกก ซึ่งเป็นแหล่งน้ำประปาของจังหวัดเชียงราย